آیه 173 سوره نساء

از دانشنامه‌ی اسلامی

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَيَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ ۖ وَأَمَّا الَّذِينَ اسْتَنْكَفُوا وَاسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَلَا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا

[4–173] (مشاهده آیه در سوره)


<<172 آیه 173 سوره نساء 174>>
سوره :سوره نساء (4)
جزء :6
نزول :مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

پس آنان را که ایمان آورده و نیکوکار شده اجر و ثواب تمام و کامل می‌دهد و به فضل خود بر آن می‌افزاید، و آنان را که سرپیچی و سرکشی کرده به عذابی دردناک معذّب خواهد فرمود و آنان (بر نجات خود) جز خدا هیچ کس را دوست و یاور نخواهند یافت.

اما کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، پاداششان را به طور کامل می دهد، و از فضل و احسانش بر آنان می افزاید؛ و اما کسانی که [از ایمان و عمل شایسته] امتناع کردند و تکبّر ورزیدند، به عذاب دردناکی عذاب می کند؛ و برای خود جز خدا سرپرست و یاوری نخواهند یافت.

اما كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‌اند، پاداششان را به تمام [و كمال‌] خواهد داد، و از فضل خود به ايشان افزونتر مى‌بخشد. و اما كسانى كه امتناع ورزيده و بزرگى فروخته‌اند، آنان را به عذابى دردناك دچار مى‌سازد و در برابر خدا براى خود يار و ياورى نخواهند يافت.

اما آنان كه ايمان آورده‌اند و كارهاى نيك كرده‌اند اجرشان را به تمامى خواهد داد، و از فضل خويش بر آن خواهد افزود. اما كسانى را كه اِبا و سركشى كرده‌اند به عذابى دردآور معذب خواهد داشت و براى خود جز خدا هيچ دوست و ياورى نخواهند يافت.

امّا آنها که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، پاداششان را بطور کامل خواهد داد؛ و از فضل و بخشش خود، بر آنها خواهد افزود. و آنها را که ابا کردند و تکبّر ورزیدند، مجازات دردناکی خواهد کرد؛ و برای خود، غیر از خدا، سرپرست و یاوری نخواهند یافت.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

As for those who have faith and do righteous deeds, He will pay them in full their rewards, and He will enhance them out of His grace. But those who are disdainful and arrogant, He will punish them with a painful punishment, and they will not find besides Allah any guardian or helper.

Then as for those who believe and do good, He will pay them fully their rewards and give them more out of His grace; and as for those who disdain and are proud, He will chastise them with a painful chastisement. And they shall not find for themselves besides Allah a guardian or a helper

Then, as for those who believed and did good works, unto them will He pay their wages in full, adding unto them of His bounty; and as for those who were scornful and proud, them will He punish with a painful doom. And they will not find for them, against Allah, any protecting friend or helper.

But to those who believe and do deeds of righteousness, He will give their (due) rewards,- and more, out of His bounty: But those who are disdainful and arrogant, He will punish with a grievous penalty; Nor will they find, besides Allah, any to protect or help them.

معانی کلمات آیه

يوفيهم: وفا و ايفاء: تمام كردن. وفا به عهد يعنى تمام كردن و به انجام رساندن عهد. توفيه: تمام دادن حقّ. فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ: پاداش آنها را تمام و كمال مى دهد.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَ أَمَّا الَّذِينَ اسْتَنْكَفُوا وَ اسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُمْ عَذاباً أَلِيماً وَ لا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً «173»

«1». بحار، ج 94، ص 92.

جلد 2 - صفحه 221

پس آنان كه ايمان آورده وكارهاى شايسته انجام داده‌اند، خداوند پاداش آنان را كامل مى‌دهد واز فضل خويش به ايشان افزون‌تر مى‌بخشد و امّا آنان كه سرپيچى كردند و تكبّر ورزيدند، خداوند آنان را به عذابى دردناك كيفرشان مى‌دهد و در برابر (قهر) خدا براى خود دوست و ياورى نخواهند يافت.

نکته ها

اهل كتاب، يا پيامبر خود را برتر مى‌دانستند و درباره‌ى او غلوّ مى‌كردند و يا خود را برتر مى‌دانستند و مى‌گفتند: «نَحْنُ أَبْناءُ اللَّهِ» «1» و يا ديگران را تحقير مى‌كردند. «قالَتِ الْيَهُودُ لَيْسَتِ النَّصارى‌ عَلى‌ شَيْ‌ءٍ ...» «2» در حالى كه در قيامت هيچكدام از اينها كارساز نيست و ايمان و عمل لازم است.

پیام ها

1- راه نجات، ايمان و عمل صالح است. «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ»

2- ايمان مقدّم بر عمل است و اعمال بدون ايمان، مانند اسكناس بى‌پشتوانه است. «آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ»

3- اگر مى‌خواهيد اخلاق الهى داشته باشيد، اجرت كارگر را كامل بپردازيد و چيزى هم اضافه دهيد. «فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ»

4- بدون ايمان و عمل، انتظار هيچ شفاعتى از مسيح و ديگران نداشته باشيد. «لا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)



فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَ أَمَّا الَّذِينَ اسْتَنْكَفُوا وَ اسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُمْ عَذاباً أَلِيماً وَ لا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً (173)

بعد از آن، در تفصيل مجازات عامه كه فحواى كلام دال است بر آن، مى‌فرمايد:

تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 666

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ‌: پس اما آن كسانى كه ايمان آورده‌اند و عمل صالح نموده‌اند، فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ‌: پس تمام و وافى عنايت فرمايد خداوند، اجر و مزدهاى موعود ايشان را، وَ يَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ‌: و زياد فرمايد بر جزاى ايشان از فضل و كرم خود كه ده برابر عمل باشد يا هفتاد يا هفتصد و مازاد، به حدى كه هيچكس نتواند توصيف آن را نمايد. وَ أَمَّا الَّذِينَ اسْتَنْكَفُوا وَ اسْتَكْبَرُوا: و اما آن كسانى كه از عبادت حق استنكاف مى‌كنند و استكبار مى‌ورزند، فَيُعَذِّبُهُمْ عَذاباً أَلِيماً: پس عذاب نمايد ايشان را عذابى دردناك، وَ لا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً: و نيابند براى خود بجز خدا، دوستدارى و نه يارى كه دفع عذاب از آنها نمايد.

على بن ابراهيم به سند كالصحيح از ابو بصير روايت نموده كه به حضرت صادق عليه السّلام عرض كردم: يابن رسول اللّه مرا بترسان كه دلم سنگين شده.

حضرت فرمود: مهيا شو براى زندگى دراز، بدرستى كه جبرئيل آمد به نزد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به حالت ترشروئى، حضرت سبب را سؤال نمود. جبرئيل عرض كرد: امروز دمها آتش جهنم را كه مى‌دميدند، واگذاشتند. فرمود: دمهاى جهنم چيست. جبرئيل گفت: حق تعالى امر فرمود كه هزار سال بر آتش جهنم دميدند تا سفيد شد. پس هزار سال ديگر دميدند تا سرخ شد. و هزار سال ديگر دميدند تا سياه شد. و اكنون سياه و تاريك است. و اگر قطره‌اى از ضريع [كه عرق اهل جهنم و چرك و ريم فرجهاى زناكاران كه در ديگهاى جهنم جوشيده و به عوض آب به اهل جهنم مى‌خورانند] «1» در آبهاى دنيا بريزد، هر آينه جميع اهل دنيا از گندش بميرند. و اگر يك حلقه از زنجير هفتاد ذرعى كه بر گردن اهل جهنم مى‌گذارند بر دنيا بگذارند، از حرارت آن تمام محترق شوند. و اگر پيراهنى از پيراهنهاى اهل جهنم را در ميان آسمان و زمين بياويزند، اهل دنيا از بوى آن هلاك شوند. چون جبرئيل اينها را بيان‌

«1» ما بين دو علامت در حديث بحار نيست.

تفسير اثنا عشرى، ج‌2، ص: 667

نمود، حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و جبرئيل هر دو گريستند. پس حق تعالى ملكى را فرستاد كه پروردگار شما، شما را سلام مى‌رساند و مى‌فرمايد: شما را ايمن مى‌گردانم از آنكه گناهى بكنيد كه مستوجب عذاب من شويد. بعد از آن هرگاه جبرئيل خدمت آن حضرت مى‌آمد متبسم بود. پس حضرت صادق عليه السّلام فرمود: در آن روز اهل آتش، عظمت جهنم و عذاب الهى را مى‌دانند، و اهل بهشت عظمت بهشت و نعيم آن را مى‌دانند. و اهل جهنم هفتاد سال سعى كنند تا خود را بالاى جهنم رسانند، «1» ملائكه گرزهاى آهن بر سر آنها مى‌زنند تا به قعر جهنم برمى‌گردند، [اين سخن خداى عزّ و جل است كه: «هر هنگام كه مى‌خواهند از شدّت غم و اندوه از آن خارج شوند، به آن برگردانده مى‌شوند و به ايشان گفته مى‌شود: عذاب آتش را بچشيد.] «2» سپس پوستهايشان را تغيير حاصل شده [و به غير پوست اول تبديل مى‌شود.] «3»


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَ أَمَّا الَّذِينَ اسْتَنْكَفُوا وَ اسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُمْ عَذاباً أَلِيماً وَ لا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً (173)

ترجمه‌

پس اما آنانكه ايمان آوردند و بجا آوردند كارهاى شايسته را پس عطا ميكند بآنها مزدهاشانرا و زياده ميدهد بآنها از كرم خود و اما آنانكه استنكاف نمودند و استكبار ورزيدند پس عذاب ميكند آنها را عذابى دردناك و نمى‌يابند براى خودشان از غير خدا دوستى و نه ياورى.

بيان‌

مفاد اين آيه واضح است و بعضى آنرا در آيه دانسته‌اند.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


فَأَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحات‌ِ فَيُوَفِّيهِم‌ أُجُورَهُم‌ وَ يَزِيدُهُم‌ مِن‌ فَضلِه‌ِ وَ أَمَّا الَّذِين‌َ استَنكَفُوا وَ استَكبَرُوا فَيُعَذِّبُهُم‌ عَذاباً أَلِيماً وَ لا يَجِدُون‌َ لَهُم‌ مِن‌ دُون‌ِ اللّه‌ِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً (173)

‌بعد‌ ‌از‌ اينكه‌ تمام‌ ‌در‌ روز حشر مجتمع‌ شدند ‌آنها‌ ‌را‌ دو دسته‌ ميكنند ‌پس‌ كساني‌ ‌که‌ ايمان‌ آوردند و عمل‌ صالح‌ نمودند اجر و مزد ‌آنها‌ ‌را‌ بمقدار كافي‌ و وافي‌ عنايت‌ ميفرمايد بلكه‌ زيادتر ‌از‌ مقدار كافي‌ بفضل‌ و كرم‌ ‌خود‌ مرحمت‌ ميكند، و اما كساني‌ ‌که‌ استنكاف‌ ‌از‌ توحيد نمودند و مشرك‌ شدند و تكبر ورزيدند و زير بار انبياء نرفتند ‌پس‌ ‌آنها‌ ‌را‌ عذاب‌ ميكند عذاب‌ دردناكي‌ و يافت‌ نميشود ‌براي‌ ‌آنها‌

جلد 6 - صفحه 282

جز ‌خدا‌ ولي‌ و نه‌ ياوري‌.

فَأَمَّا الَّذِين‌َ آمَنُوا بتمام‌ انبياء و آنچه‌ شرط ايمان‌ ‌است‌ وَ عَمِلُوا الصّالِحات‌ِ مراد ‌اينکه‌ نيست‌ ‌که‌ تمام‌ اعمال‌ صالحه‌ ‌را‌ بجا بياورند زيرا ممكن‌ نيست‌ و مراد ‌اينکه‌ نيست‌ ‌که‌ تمام‌ اعمال‌ ‌آنها‌ صالحه‌ ‌باشد‌ زيرا اعمال‌ مباحه‌ ‌ يا ‌ مكروهه‌ ‌هم‌ ‌از‌ ‌آنها‌ صادر ميشود بلكه‌ مراد اتيان‌ بواجبات‌ و ترك‌ محرمات‌ ‌است‌.

فَيُوَفِّيهِم‌ أُجُورَهُم‌ تعبير باجر نوع‌ تفضل‌ ‌است‌ زيرا استحقاق‌ ‌براي‌ احدي‌ نيست‌ بلكه‌ مراد آنكه‌ خداوند بوعده‌هايي‌ ‌که‌ ‌بر‌ ‌هر‌ يك‌ ‌از‌ اعمال‌ صالحه‌ ‌در‌ كتابش‌ ‌ يا ‌ بلسان‌ انبياء و ائمه‌ ‌عليهم‌ ‌السلام‌ داده‌ وفاء ميفرمايد وَ يَزِيدُهُم‌ مِن‌ فَضلِه‌ِ بيش‌ ‌از‌ آنچه‌ وعده‌ داده‌ عنايت‌ ميكند تفضلا.

وَ أَمَّا الَّذِين‌َ استَنكَفُوا استنكاف‌ ‌از‌ توحيد مثل‌ نصاري‌ ‌که‌ قائل‌ بتثليث‌ و يهود ‌که‌ بشرك‌ رفتند و ساير طبقات‌ مشركين‌ وَ استَكبَرُوا ‌که‌ مخالفت‌ انبياء و دستورات‌ الهي‌ كردند فَيُعَذِّبُهُم‌ عَذاباً أَلِيماً.

وَ لا يَجِدُون‌َ لَهُم‌ مِن‌ دُون‌ِ اللّه‌ِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً اشاره‌ باينست‌ ‌که‌ مثل‌ حضرت‌ عيسي‌ ‌ يا ‌ مريم‌ ‌ يا ‌ روح‌ القدس‌ ‌از‌ نصاري‌ بيزارند و ‌اينکه‌ توهّمي‌ ‌که‌ ميكنند ‌که‌ ‌آنها‌ نجاتشان‌ ميدهند توهّم‌ فاسدي‌ ‌است‌ و همچنين‌ حضرت‌ موسي‌ و ساير انبياء بني‌ اسرائيل‌ يهود ‌را‌ نجات‌ مي‌بخشند و ‌هم‌ بتهاي‌ مشركين‌ ‌آنها‌ ‌را‌ شفاعت‌ ميكنند غلط ‌است‌ جز ‌خدا‌ ولي‌ّ و ناصري‌ نخواهند يافت‌.

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 173)

«در آن روز آنها که دارای ایمان و عمل صالح بوده اند پاداششان را بطور کامل خواهد داد، و از فضل و رحمت خدا بر آن خواهد افزود، آنها که از بندگی خدا امتناع ورزیدند و راه تکبر را پیش گرفتند به عذاب دردناکی گرفتار خواهد کرد و غیر از خدا هیچ سرپرست و حامی و یاوری نخواهند یافت» (فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ فَیوَفِّیهِم أُجُورَهُم وَ یزِیدُهُم مِن فَضلِهِ وَ أَمَّا الَّذِینَ استَنکفُوا وَ استَکبَرُوا فَیعَذِّبُهُم عَذاباً أَلِیماً وَ لا یجِدُونَ لَهُم مِن دُونِ اللّهِ وَلِیا وَ لا نَصِیراً).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع